ความฝัน เป็นเรื่องราวและภาพต่างๆ ที่จิตใจเราสร้างขึ้นมาในตอนหลับ ฝันที่สดใส ฝันถึงคนที่ชอบ ก็ชวนให้เรามีความสุข แต่เมื่อไหร่ที่ฝันร้าย ก็อาจทำให้เราเศร้า กลัว หรือกังวลเกี่ยวกับความฝันได้
คนเราสามารถฝันได้ตลอดเวลาขณะหลับ แต่ฝันที่ชัดเจนที่สุดจะเกิดขึ้นในช่วงที่เรียกว่า REM sleep ซึ่งเป็นช่วงที่สมองทำงานมากที่สุด ผู้เชี่ยวชาญบางคนบอกว่า ในแต่ละคืนเราจะฝันอย่างน้อย 4-6 ครั้ง
ทำไมเราถึงฝัน
แม้จะมีทฤษฎีมากมายอธิบายที่มาของความฝัน แต่ก็ยังไม่มีใครรู้สาเหตุที่แท้จริงว่าทำไมเราถึงฝัน นักวิจัยบางกลุ่มเชื่อว่าการที่เราฝันไม่ได้มีความหมายสำคัญอะไร แค่ฝันไปเฉยๆ บางคนบอกว่าเราต้องการความฝันเพื่อการฟื้นฟูสุขภาพจิต อารมณ์ และร่างกายของเรา
มีการศึกษาเพื่อหาความสำคัญของความฝันกับสุขภาพร่างกาย ความเป็นอยู่ของเรา โดยนักวิจัยปลุกคนที่กำลังเข้าสู่ช่วง REM sleep เพื่อไม่ให้ฝัน พบความคนที่โดนปลุกมีอาการ
- ความเครียด
- วิตกกังงล
- ภาวะซึมเศร้า
- ไม่มีสมาธิ
- น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น
- มีแนวโน้มจะเกิดอาการประสาทหลอน
ถ้าก่อนนอน เรามีปัญหาต่างๆที่คิดหาทางออกไม่เจอ ตอนที่ตื่น อาจจะรู้วิธีแก้ปัญหานั้นๆหรือไม่ก็รู้สึกดี ผ่อนคลายกับเรื่องนั้นๆมากขึ้น
ฝันกินเวลานานขนาดไหน
คนเราจะฝันในช่วงการนอนหลับที่เรียกว่า REM sleep ซึ่งฝันครั้งนึงจะกินเวลาน้อยเพียงไม่กี่นาที แต่จะยาวนานขึ้นตามระยะเวลาการนอนของเราไปจนถึง 30 นาทีเลยทีเดียว สำหรับคนที่ติดนิสัยชอบเลื่อนนาฬิกาปลุกอาจฝันครั้งละสั้นๆ ยาวไปจนกว่าหยุดเลื่อนนาฬิกาปลุก
ทำไมต้องฝันร้าย
ฝันร้ายเกิดได้จากปัจจัยหลายๆ เช่น
- ความเครียด ความกลัว
- การบาดเจ็บ
- ปัญหาทางอารมณ์
- การใช้ยารักษาโรคหรือยาเสพติด
- การเจ็บป่วย
ถ้าเราฝันร้ายซ้ำๆ จิตใต้สำนึกกำลังบอกอะไรบางอย่างกับเรา ให้ลองรับฟัง แล้วหาทางออก พยามปลดปล่อย ปล่อยวางเรื่องที่ผูกติดอยู่ในใจ หรือลองคุยกับคนที่เชี่ยวชาญในด้านนี้
เราต้องจำไว้เสมอว่า ถึงในฝันจะน่ากลัวขนาดไหน แต่มันก็เป็นความฝัน ไม่สามารถเกิดขึ้นได้ในชีวิตจริง
ความฝันสามารถทำนายอนาคตได้
บางครั้งสิ่งที่เราฝัน ก็เกิดขึ้นจริงในอนาคต โดยอาจเกิดจากสิ่งเหล่านี้
- ความบังเอิญ
- สมองเชื่อมโยงข้อมูลที่รู้โดยไม่รู้ตัวในตอนตื่น แล้วนำไปฝัน
- ความจำที่ไม่ดีของเราเอง คล้ายกับเดจาวู
ทำไมเราถึงจำความฝันไม่ค่อยได้
นักวิจัยยังหาสาเหตุที่ชัดเจนไม่ได้ ว่าทำไมเราถึงลืมความฝันได้ง่ายๆ อาจจะเป็นเพราะว่าร่างกายถูกออกแบบมาให้เราลืมความฝัน เพราะถ้าเราจำได้ทุกอย่าง เราอาจจะสับสน แยกความฝันกับชีวิตจริงได้ยากขึ้น
นอกจากนี้ อาจเกิดจากในขณะที่เราฝัน ในช่วง REM sleep สมองที่สร้างความจำหยุดทำงาน ทำให้เราจำความฝันได้แค่ตอนที่ใกล้ตื่น เพราะระบบต่างๆของร่างกายกลับมาทำงานตามปกติ
บางคนบอกว่า จริงๆเราไม่ได้ลืมความฝัน เพียงแค่เราไม่รู้วิธีที่จะเรียกความจำตอนฝันกลับมา เลยอาจทำให้เราอยู่ดีๆก็นึกถึงสิ่งที่ฝันเมื่อคืนได้ทั้งที่ตอนแรกก็เหมือนจะลืมไปแล้ว
ข้อมูลอ้างอิง
- https://www.webmd.com/sleep-disorders/dreaming-overview (Accessed on: 15 Mar 2024)