บทความนี้จะกล่าวถึงเกี่ยวกับโรคคลั่งผอม อาการเป็นอย่างไร? เพื่อให้เข้าใจโรคนี้มากขึ้น โรคคลั่งผอม หรือ Anorexia Nervosa เป็นโรคทางจิตชนิดหนึ่งที่ส่งผลร้ายแรงต่อทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิต ต่อความคิด ความรู้สึก และพฤติกรรมเกี่ยวกับรูปร่างและน้ำหนัก ผู้ป่วยโรคนี้จะมีความกลัวการอ้วนอย่างรุนแรง กังวลเกี่ยวกับรูปร่างและน้ำหนักอย่างมาก แม้จะผอมมากแล้วก็ตาม
โรคคลั่งผอม อาการเป็นอย่างไร?
1. กลัวการอ้วนอย่างรุนแรง: แม้จะผอมมากแล้วก็ตาม ผู้ป่วยจะมีความกังวลว่าตัวเองอ้วน กลัวการเพิ่มน้ำหนัก
2. มีภาพลักษณ์ที่ผิดเพี้ยนเกี่ยวกับรูปร่าง: ผู้ป่วยมักมองว่าตัวเองอ้วน แม้จะผอมมาก เห็นร่างกายตัวเองบิดเบือน
3. จำกัดการกินอาหาร: ผู้ป่วยอาจอดอาหาร กินน้อย หรือเลือกกินเฉพาะบางชนิด
4. ออกกำลังกายมากเกินไป: เพื่อเผาผลาญพลังงาน
5. มีพฤติกรรมชดเชย: เช่น อาเจียนหลังกิน หรือใช้ยาลดความอ้วน
6. มีอารมณ์แปรปรวน: หงุดหงิด ซึมเศร้า วิตกกังวล
7. มีปัญหาการนอนหลับ: นอนไม่หลับ หรือหลับยาก
8. มีปัญหาทางสมาธิ: จดจ่ออะไรนานๆ ไม่ได้
9. รู้สึกหนาวสั่นบ่อย: ร่างกายเผาผลาญพลังงานมากเกินไป
10. ประจำเดือนมาไม่ปกติ (ผู้หญิง): ฮอร์โมนเพศหญิงทำงานผิดปกติ
ผลกระทบต่อร่างกาย
- น้ำหนักตัวต่ำมาก
- อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย
- ผมร่วง ผิวแห้ง
- ประจำเดือนมาไม่ปกติ (ผู้หญิง)
- รู้สึกหนาวสั่นบ่อย
- ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
- สูญเสียมวลกล้ามเนื้อ
- กระดูกพรุน
- หัวใจเต้นผิดจังหวะ
- ความดันโลหิตต่ำ
- เสียชีวิต
ผลกระทบต่อจิตใจ
- ซึมเศร้า
- วิตกกังวล
- หงุดหงิด
- นอนไม่หลับ
- สูญเสียสมาธิ
- มีความคิดฆ่าตัวตาย
สาเหตุของโรคคลั่งผอม
สาเหตุของโรคคลั่งผอมนั้นยังไม่แน่ชัด แต่คาดว่าเกิดจากปัจจัยหลายอย่างร่วมกัน ได้แก่
- พันธุกรรม: มีงานวิจัยพบว่า โรคคลั่งผอม มักพบในครอบครัวที่มีคนเป็นโรคนี้มาก่อน
- ปัจจัยทางจิตวิทยา: ผู้ป่วยมักมีปัญหาความมั่นใจในตนเองต่ำ มีความคาดหวังสูง และมีความสมบูรณ์แบบ
- ปัจจัยทางสังคม: ค่านิยมความผอมในสังคม อาจส่งผลต่อความคิด ความรู้สึก และพฤติกรรมของผู้ป่วย
กลุ่มเสี่ยงของโรคคลั่งผอม
กลุ่มเสี่ยงของโรคคลั่งผอม ได้แก่
- ผู้หญิง: พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย
- วัยรุ่น: วัยรุ่นเป็นช่วงวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย ฮอร์โมน และอารมณ์ ซึ่งอาจส่งผลต่อความเสี่ยงของโรคนี้
- บุคคลที่มีความกดดันสูง: เช่น นักกีฬา นักแสดง หรืออาชีพที่ต้องรักษารูปร่าง
- บุคคลที่มีประวัติความผิดปกติทางการกินอาหารมาก่อน: เช่น bulimia nervosa
การรักษาโรคคลั่งผอม
การรักษาโรคคลั่งผอม มักใช้การรักษาร่วมกันหลายวิธี
- การบำบัดทางจิต: เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยเข้าใจความคิด ความรู้สึก และพฤติกรรมของตัวเอง
- การให้คำปรึกษาทางโภชนาการ: เพื่อสอนให้ผู้ป่วยทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ในปริมาณที่เหมาะสม
- การรักษาด้วยยา: ในบางกรณี แพทย์อาจสั่งยาต้านเศร้า ยาลดความวิตกกังวล หรือยาอื่นๆ
- การรักษาในโรงพยาบาล: ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการรุนแรง หรือมีภาวะแทรกซ้อน
การป้องกันโรคคลั่งผอม
- ส่งเสริมภาพลักษณ์ที่เป็นบวก: เน้นความสำคัญของสุขภาพ มากกว่ารูปร่าง
- สอนให้เด็กทานอาหารให้ครบ 5 หมู่: ในปริมาณที่เหมาะสม
- พูดคุยเรื่องเพศศึกษา: ให้ความรู้ที่ถูกต้องเกี่ยวกับร่างกาย และการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย
- สังเกตสัญญาณเตือน: หากพบเห็นสัญญาณเตือนของโรคคลั่งผอม ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ
การวินิจฉัยโรคคลั่งผอม
แพทย์จะวินิจฉัยโรคคลั่งผอมโดย
- ซักประวัติผู้ป่วย
- ตรวจร่างกาย
- ตรวจเลือด
- ประเมินสุขภาพจิต
การฟื้นฟูหลังการรักษา
การฟื้นฟูหลังการรักษาโรคคลั่งผอม ผู้ป่วยต้องใช้เวลา และความอดทน โดยครอบครัวและผู้ใกล้ชิด ควรให้กำลังใจ และสนับสนุนผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง
